نشست تخصصی بین بخشی آلودگی هوا و حمل و نقل در تاریخ 7 بهمن ماه برگزار گردید.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران پژوهشکده محیط زیست، "نشست تخصصی بین بخشی آلودگی هوا و حمل و نقل" با همکاری پژوهشکده محیط زیست، دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران و اندیشکده خودرو در سالن شهدای دانشکده بهداشت در تاریخ 7 بهمن 1403 برگزار گردید.

در ابتدای نشست دکتر محمدصادق حسنوند، رییس مرکز تحقیقات آلودگی هوا، عنوان کردند که ایران از نظر غلظت مهم ترین آلاینده‌ی هوای آزاد، ذرات معلق ریز (PM_2.5)، در میانه رتبه‌بندی جهانی قرار دارد. با این حال، آلودگی هوا تأثیرات جدی بر سلامت عمومی داشته و از جمله عوامل ۱۹ درصد از مرگ های سرطان ریه و ۱۸ درصد از دیابت نوع ۲ را به در سال 2021 در کل دنیا به خود اختصاص داده است. این معضل جهانی، مواجهه با PM_2.5، در سال 2021 منجر به ۸ میلیون مرگ زودرس شده است.

ایشان در خصوص وضعیت ایستگاه‌های پایش کیفیت هوا در کشور این چنین عنوان کرد که ایران دارای ۳۳۳ ایستگاه سنجش کیفیت هوا است که از این تعداد، طی سال های 1402 – 1390 تنها ۱۵۹ ایستگاه داده‌های معتبر ارائه داده اند. برخی استان‌ها مانند خوزستان و سیستان و بلوچستان کیفیت هوای مناسبی ندارند و در برخی مراکز استان ها از قبیل یاسوج، ایلام و ... ایستگاه‌های معتبر پایش کیفیت هوا برای بررسی کیفیت هوای آنها وجود نداشته است. در سال 1402، تنها شهر سنندج کیفیت هوایی مطابق با استاندارد ملی داشته است.

وی با اشاره به ناوگان فرسوده حمل‌ونقل عمومی عنوان کرد که طی ۷ سال گذشته، حدود ۵۰۰ هزار وسیله نقلیه از رده خارج شده است. این در حالی است که سهم حمل‌ونقل عمومی از کل سفرهای شهری تنها ۱۳ درصد است. توسعه زیرساخت‌ها و نوسازی ناوگان یکی از اولویت‌های اصلی برای کاهش آلودگی هوا و بهبود کیفیت زندگی شهری است.

سپس دکتر علی میرزایی، متخصص راهبرد برقی سازی، اشاره کرد که برقی‌سازی کامل خودروها در ایران، با شرایط فعلی، ۷۵ سال طول خواهد کشید. وی همچنین اشاره کرد مسئولان فاقد ایده جامع و برآورد هزینه برای این پروژه هستند. مشکلات اقتصادی به عنوان یکی دیگر از موضوعات نه تنها منجر به کند کردن ارتقاء زیرساخت های برقی سازی سیستم حمل و نقل بلکه برخی دیگر از زیرساخت ها که می تواند به کاهش آلودگی هوا کمک کند می شود. علاوه بر این، کاهش سطح رفاه جامعه باعث می‌شود مردم توان خرید خودروهای برقی را نداشته باشند. وی همچنین اشاه کرد که چالش‌های محیط زیستی و آلودگی هوا در ایران ماهیت چندبخشی دارند و نیازمند همکاری‌های بین‌بخشی برای حل این مسائل هستیم.

در ادامه نشست دکتر مهدی حسن‌زاده، متخصص ترافیک و حمل‌ونقل، اشاره کردند که متأسفانه توسعه شهری در ایران به‌شدت خودرو محور است. مالکیت خودرو در حال افزایش است و میزان استفاده از خودروهای شخصی در کشور بالاتر از سایر کشورها است. وی همچنین اشاره کرد که دلایلی از قبیل قیمت پایین بنزین و عوارض اندک شهری باعث تقویت خودرومحوری شده است به طوریکه حدود ۶ متر از عرض خیابان‌ها به پارک خودروها اختصاص یافته است. توسعه پیاده‌روها می‌تواند به منافع اقتصادی و کاهش آلودگی کمک کند. وی اشاره کردند که فاصله زیاد ایستگاه‌های مترو یکی از دلایل کاهش استفاده مردم از حمل‌ونقل عمومی است. همچنین، تعداد ناوگان حمل‌ونقل عمومی در ۵ سال گذشته کاهش یافته است. ایشان اشاره کردند که 85 درصد معابر شهری مشکلی برای دوچرخه‌سواری ندارند، اما سوءمدیریت شهری مانع استفاده از این ظرفیت شده است.

در پایان، دکتر کاظم ندافی، رئیس پژوهشکده محیط زیست، اشاره کردند کهPM_2.5  مهم‌ترین آلاینده هوای آزاد در ایران است و بیشترین آمار مرگ‌ومیر ناشی از آلودگی هوا به این آلاینده نسبت داده می‌شود. ایشان در خصوص برخی از موفقیت های کشور در حوزه های مختلف اینگونه عنوان کردند که می توان به کاهش تقریباً 90 – 80 درصدی دی اکسید گوگرد هوای آزاد در شهرهای کشور به علت کاهش گوگرد سوخت اشاره کرد. در حقیقت وی اشاره کردند که هر جا علمی و با برنامه مسائل را دنبال کردیم به توفیقات و دستاوردهایی رسیدیم. از دیگر موفقیت می توان به ارتقاء کیفیت هوای داخل و کاهش بسیار چشمگیر بار بیماری های منتسب به هوای داخل به دنبال توسعه ملی شبکه گازرسانی اشاره کرد. وی اشاره کردند که قانون هوای پاک روش‌های متعددی برای کاهش آلودگی هوا ارائه داده است، اما مشکل اصلی، کمبود بودجه برای اجرای آن و کمی نبودن برخی از این روش ها برای پیگیری می باشد. در انتها ایشان اشاره کردند که به جای پیگیری همه اولویت ها و برنامه های ذکر شده در این قانون، بایستی به اولویت ها و برنامه های با بالاترین فایده- اثربخشی روی بیاوریم تا در مطلوب ترین زمان ممکن به بهترین نتایج دست پیدا کنیم.