دی اکسید نیتروژن
دی اکسید نیتروژن
هفت نوع اکسید نیتروژن در هوای آزاد حضور دارند که شامل اکسید نیتریک(NO)، دیاکسیدنیتروژن(NO2)، اکسید نیتروس(N2O) ، NO3، N2O3، N2O4، N2O5 میشوند. اکسید نیتریک و دیاکسیدنیتروژن جمعاً به NOx معروفاند که این به دلیل قابلیت تبدیل متقابل این دو در واکنشهای اسماگ فتوشیمیایی میباشد. در واقع NO2 هم آلاینده اولیه است و هم ثانویه است. از اکسیدهای نیتروژن، NO2 بالاترین غلظت را در هوای آزاد دارد. NO2 به رنگ قرمز مایل به نارنجی نزدیک به قهوهای و دارای نقطه جوش 21/1 درجه سانتیگراد و فشار جزئی کم است که آن را در حالت گازی نگه میدارد. این گاز خورنده، اکسیدان قوی و از نظر فیزیولوژیکی محرک مجاری تحتانی تنفسی و سمی است. سمیت آن چندین برابر NO است. مهمترین منابع انسانی انتشار NO2 فرآیندهای احتراق نظیر وسایط نقلیه، سیستمهای گرمایش و نیروگاهها میباشد. منبع عمده دیاکسید ازت در مناطق شهری حمل و نقل است. غلظت NO2 در طول شبانهروز متغیر است. پخت و پز داخل اماکن با گاز طبیعی منبع عمده محیط بسته به شمار میرود. NO2 منبع اصلی آئروسلهای نیترات است که بخش مهمی از PM2.5 را تشکیل میدهند.
مطالعات متعددی از NO2 به عنوان یک نشانگر برای آلایندههای مرتبط با احتراق به ویژه آنهایی که از منابع متحرک (ترافیک جادهای) یا منابع ثابت (احتراق خانگی) منتشر میشوند استفاده نموده است. در این گونه مطالعات هر نوع اثر بهداشتی مشاهده شده میتواند با سایر محصولات احتراق نظیر ذرات فوق العاده ریز (UF) (ذرات کوچکتر از 0/1 میکرومتر)، اکسید نیتروس، ذرات معلق یا بنزن مرتبط باشد. اکثر NO2 جوی منتشر شده به صورت NO است که سریعا توسط ازن اکسید شده و به NO2 تبدیل میشود. دیاکسید نیتروژن در حضور هیدروکربنها و اشعه ماوراء بنفش خورشید منبع مهم ازن تروپوسفری میباشد.
اثرات بهداشتی دیاکسید نیتروژن
مطالعات اپیدمیولوژی نشان دادهاند که مواجهه با NO2 با علائم برونشیت در کودکان آسمی و کاهش عملکرد ریه در ارتباط است. در صورتیکه غلظت NO2 حتی در مدت کوتاهی از μg/m3 200 فراتر رود این آلاینده بعنوان یک گاز سمی عمل میکند که سبب التهاب چشمگیری در مسیرهای هوایی میگردد.
ارسال نظر